Jak unikać objawów alergii? Informacja dla osób uczulonych na pyłki roślin

Alergia to nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego organizmu na specyficzny obcy związek – alergen. Częstymi alergenami są pyłki roślin, które wywołują przykre objawy uczulenia (m.in. wyciek i zatkanie nosa, kichanie, zaczerwienienie i łzawienie oczu, drapanie w gardle).

Aby zmniejszyć objawy choroby należy:

  • przyjmować zalecone przez lekarza leki
  • ograniczyć kontakt z pyłkami roślin
  • „w okresie pylenia unikać otwartych przestrzeni”
  • „po powrocie do domu należy wziąć kąpiel, aby usunąć osadzone na ciele ziarna pyłku. Należy również zmienić ubranie”
  • „ponieważ pylenie rozpoczyna się we wczesnych godzinach rannych należy spać przy zamkniętym oknie” 
  • „podróżując w okresie pylenia zamykać okna pojazdu”
  • wakacje spędzać nad morzem lub w wysokich górach. W pobliżu dużych zbiorników wodnych stężenie pyłków jest mniejsze”
  • „nie hodować w mieszkaniu kwitnących roślin”

Alergiczny nieżyt nosa wywołany pyłkami roślin

Co to jest?

Sezonowy alergiczny nieżyt nosa (ANN), zwany także katarem siennym, to stan zapalny śluzówek nosa i zatok wywołany alergenami. Na alergiczny nieżyt nosa, spowodowany uczuleniem na alergeny pyłków roślin, choruje około 10-20% populacji – zwykle dzieci i młodzież. Ze względu na czas trwania objawów ANN dzieli się na:

  • okresowy, którego objawy trwają krócej niż 4 dni w tygodniu lub krócej niż 4 tygodnie
  • przewlekły, którego objawy trwają dłużej niż 4 dni w tygodniu lub dłużej niż 4 tygodnie

W Polsce chorych uczulają najczęściej pyłki traw (np. wiechlina łąkowa, kupkówka pospolita, kostrzewa łąkowa, tymotka łąkowa i żyto), chwastów (np. bylica pospolita, babka lancetowa) oraz drzew (np. brzoza, leszczyna , jesion, wierzba, dąb).

Całoroczny alergiczny nieżyt nosa wywołują alergeny kurzu domowego i sierść zwierząt. Poza tym istnieją katary nosa wywołane lekami (np. aspiryną czy lekami przeciwnadciśnieniowymi), czynnikami drażniącymi (np. ostrymi przyprawami) lub hormonami.

Objawy

  • wodnisty wyciek z nosa
  • kichanie (zwłaszcza seryjne)
  • zatkanie nosa
  • świąd, łzawienie oraz zaczerwienienie nosa i oczu (częściej w ANN wywołanym alergią na pyłki roślin)

Wymienionym objawom mogą towarzyszyć również świąd uszu i gardła, uczucie rozbicia, zaburzenia snu i koncentracji, a niekiedy nawet nieco podwyższona temperatura ciała. Dolegliwości pojawiają się pod wpływem kontaktu z alergenem, np. podczas spaceru po kwitnącym sadzie lub łące.

Charakterystyczny jest nawrót dolegliwości w tych samych miesiącach roku, zgodnie z kalendarzem pylenia.

Jeśli inni członkowie Twojej rodziny, a zwłaszcza rodzice, są alergikami – zwiększa się ryzyko wystąpienia alergii także u Ciebie. Ryzyko zachorowania jest większe również u osób z innymi chorobami alergicznymi, np. skóry bądź astmą oskrzelową.

Jakie badania wykonuje się w celu potwierdzenia choroby?

Podejrzenie tej choroby potwierdzają wykonane przez alergologa dodatnie wyniki testów skórnych z alergenami m.in. pyłków roślin. Badanie to polega na delikatnym nakłuwaniu naskórka przedramienia, na którym umieszczono kropelkę płynu zawierającego dany alergen. Rzadziej wykonuje się pomiar ukierunkowanych na określone alergeny pyłków przeciwciał zwanych immunoglobulinami E we krwi chorego (tzw. Swoistych Ige)

Leczenie niefarmakologiczne

  1. Unikaj ekspozycji na alergeny. Całkowite uniknięcie kontaktu z pyłkami jest niemożliwe, należy jednak robić wszystko, aby ten kontakt ograniczyć:
  • w sezonie pylenia przebywaj głównie w zamkniętych pomieszczeniach
  • podczas wietrznych, słonecznych dni nie otwieraj okien
  • po kontakcie z alergenem przemywaj oczy i twarz
  • mieszkanie wietrz po deszczu lub w nocy
  • śledź komunikaty o stężeniu pyłków w powietrzu podawane w mediach
  1. Płucz nos lub rozpylaj w nosie sól fizjologiczną albo jałową wodę morska – łagodzą one objawy choroby.

Leczenie farmakologiczne

Lekami zwalczającymi objawy alergicznego nieżytu nosa są glikokortykosteroidy donosowe. Stosując je, musisz być cierpliwy – pełne działanie leki te osiągają po około 7 – 10 dniach. Nowoczesne preparaty działają w miejscu podania, nie wywołują objawów ogólnych.

Do często stosowanych leków w leczeniu alergicznego nieżytu nosa, zmniejszających zwłaszcza takie objawy, jak kichanie, wyciek wodnistej wydzieliny oraz łzawienie i świąd nosa i oczu ( jak również inne objawy chorób alergicznych, np. zmiany skórne) należą leki przeciwhistaminowe nowej generacji. Mogą być stosowane jako tabletki bądź krople do nosa i oczu.

Lek przeciwleukotrieniowy, monteleukast, jednocześnie leczy towarzyszące ANN astmę. Kromony stosowane do oczu i nosa są lekami słabo działającymi, ale bezpiecznymi (np. u dzieci lub kobiet w ciąży).

Donosowe leki obkurczające naczynia nosa stosowane wraz z innymi lekami w celu zmniejszenia nasilonego zatkania nosa są dostępne bez recepty, ale nie stosuj ich dłużej niż przez 3 – 5 dni – ich nadużywanie prowadzi do nasilenia zatkania nosa.

Co to jest immunoterapia?

Jeśli w Twoim przypadku lekarz wykaże związek określonego alergenu pyłku z objawami alergicznego nieżytu nosa, może zaproponować Ci immunoterapię. Ta metoda leczenia polega na podawaniu (zwykle pod postacią wstrzyknięć podskórnych, rzadziej podjęzykowych) małych, stopniowo wzrastających dawek alergenu aż do osiągnięcia dawki podtrzymującej, przez okres 3 -5 lat. Immunoterapia może zmniejszyć objawy ANN, zapotrzebowanie na leki oraz zapobiec rozwojowi astmy oskrzelowej.

Program ZDROWJA CenterMed


Pomoc psychologiczna

Studenci i Doktoranci Uniwersytetu Śląskiego mogą korzystać z bezpłatnego wsparcia psychologicznego i poradnictwa w Centrum Obsługi Studenta.

Skontaktuj się ze specjalistami w następujących obszarach:

W celu ustalenia terminu indywidualnej konsultacji psychologicznej prosimy o kontakt drogą elektroniczną lub telefonicznie.