Motywacja to siła pchająca nas do działania, realizowania własnych celów i marzeń. Jak dobrze wiemy, motywacji czasem nam brakuje. Czasem uważamy, że trafiamy na przeszkody nie do przeskoczenia. Co sprawia, że przestajemy działać?
Myślenie „wszystko albo nic” – zdarza nam się spoglądać na sytuację jako szereg zdarzeń albo czarnych (negatywnych), albo białych (pozytywnych). Zapominamy, że w życiu codziennym, tak jak w każdej sytuacji pojawiają się odcienie szarości. Nie wszystko jest albo pozytywne albo negatywne. Jeżeli to, co robimy, okazuje się nie do końca idealne, postrzegamy siebie jako osobę, której nic się nie udało. Myślenie „wszystko albo nic” jest podstawą perfekcjonizmu. Boimy się popełnienia jakiegokolwiek błędu, niedoskonałości, ponieważ wtedy w naszych wyobrażeniach będziemy postrzegani jako osoby gorsze i bezwartościowe. A taki sposób postrzegania zdarzeń ma niewiele wspólnego z rzeczywistością.
Nadmierne uogólnianie – postrzeganie pojedynczego negatywnego wydarzenia jako niekończącego się pasma porażek. Wyciągamy jednostronne wnioski, że coś, co przydarzyło się nam raz, będzie powtarzać się bez końca.
Selektywne abstrahowanie - wybieramy jeden negatywny szczegół i skupiamy wyłącznie na nim, tak że w końcu obraz rzeczywistości jest zaciemniony. Na podstawie jednego szczegółu wyciągamy wniosek, że wszystko jest złe i nie nadaje się do niczego.
Tendencyjny wybór faktów - odrzucamy pozytywne wydarzenia upierając się, że się „nie liczą” z tego czy innego powodu. W ten sposób utrzymujemy negatywne przekonania, których nie są w stanie obalić całkowicie przeciwne codzienne doświadczenia. Często pojawia się przekonanie, że „do niczego się nie nadaję”. Z drugiej strony, gdy spotyka nas coś pozytywnego, przypisujemy to szczęśliwemu trafowi, losowi itp.
Nieuzasadnione wnioski - dokonujemy negatywnych interpretacji, mimo że nie ma w naszym polu widzenia faktów, które mogłyby wiarygodnie poprzeć postawione przez nas hipotezy.
Myślenie katastroficzne i bagatelizowanie – nadajemy zbyt duże znaczenie różnym rzeczom (takim jak nasze własne potknięcia lub czyjeś osiągnięcia) lub umniejszamy to, co się wydarzyło, aby nic nie wydawało się znaczące (nasze mocne strony lub niedoskonałości innych ludzi).
Rozumowanie emocjonalne - zakładamy, że odczuwane przez nas negatywne emocje odzwierciedlają to, jak rzeczy przedstawiają się w rzeczywistości: „tak czuję, a zatem tak musi być”.
Lęk przed oceną
Często nie podejmujemy różnych działań, bo boimy się tego, co sobie pomyśli o nas znajomy, znajoma, rodzina, etc. Boimy się odrzucenia, złej oceny i niezrozumienia ze strony otoczenia.
Samospełniające się proroctwo to zjawisko polegające na tym, że mamy określone oczekiwania względem pewnych zachowań lub zdarzeń. Oczekiwania wpływają na zachowania lub zdarzenia w sposób, który powoduje spełnienie oczekiwań.
Samospełniająca się przepowiednia towarzyszy nam na co dzień. Jednym z przykładów takiego proroctwa może być plotka o kimś nam znanym lub nieznanym. W zależności od tego, czy będzie pozytywna, czy negatywna, takie stanie się nasze nastawienie do tej osoby.
Tak samo, jeśli często słyszymy, że jesteśmy leniwi, to z czasem nie próbujemy nic z tym zrobić i zaczynamy tak o sobie myśleć. W końcu, faktycznie przestajemy robić cokolwiek, bo przecież jesteśmy leniwi.
POMYŚL O TYM, CO BYŚ ROBIŁ/ROBIŁA, GDYBY NIE ISTNIAŁY TAKIE BLOKADY?
CZY WSZYSTKO BYŁOBY TAKIE SAMO?
Co pomaga w działaniu?
Stres jest rozumiany, jako reakcja organizmu na działanie stresorów (sytuacji wywołujących stres). Odpowiadając na działania stresorów, podejmujemy zachowania zaradcze, które mają przywrócić nam równowagę.
Rozróżnia się trzy rodzaje reakcji na stres:
| EUSTRES | DYSTRES |
|---|---|
| Motywuje do działania | Powoduje niepokój lub zmartwienie |
| koncentruje energię | Zmniejsza naszą wydajność |
| Jest krótkotrwały | Może być krótko lub długoterminowy |
| Jest postrzegany jako coś, z czym sobie radzimy | Jest postrzegany jako coś, z czym nie możemy sobie poradzić |
| Jest ekscytujący i pobudzający | Odczuwamy go jako coś nieprzyjemnego |
| Poprawia wydajność | Może prowadzić do wystąpienia problemów psychicznych i fizjologicznych |
Pamiętajmy jednak, że postrzeganie stresorów zależy od człowieka. Coś co jest stresujące dla nas nie musi być tak samo odbierane przez naszego znajomego. Dlatego też trudno precyzyjnie wskazać, które stresory powodują stres negatywny, a które pozytywny. Wiele zależy od tego, jak podchodzimy do życia i czy potrafimy dostrzegać w nim pozytywne aspekty. To nasza interpretacja wydarzeń jest ściśle powiązana z tym, czy stres odbije się na nas pozytywnie czy negatywnie.
JAK TY RADZISZ SOBIE ZE STRESEM?
CZY STRES MOTYWUJE CIĘ DO DZIAŁANIA? CZY MOŻE BLOKUJE?
JAKIE ZNASZ SKUTECZNE METODY PRZEZWYCIĘŻENIA STRESU?
CZYM JEST DLA CIEBIE SUKCES?
POTRAFISZ DOBRZE ROZPISAĆ CEL I GO ZREALIZOWAĆ?
Sukcesem dla każdego z nas będzie coś innego. Można założyć, że nie ma dwóch osób, które będą rozumiały sukces tak samo. W jakiej dziedzinie życia można osiągnąć sukces? W każdej – wszystko zależy od nas. Co pomaga nam osiągnąć sukces? CEL. Czym jest cel – jest nim stan, do którego dążymy, który nas satysfakcjonuje i sprawi, że będziemy się czuli ze sobą dobrze. Aby zrealizować CEL i osiągnąć SUKCES, należy precyzyjnie określić, co chcemy zrobić i zrealizować.
Dobrze sformułowany cel powinien być S.M.A.R.T.(E.R)
Dodatkowo cel powinien być:
Ustalając celm odpowiedz sobie na pytania:
Prawo Yerkesa – Dodsona określa zależność pomiędzy motywacją do wykonania zadania a jego trudnością. Na wyżej zamieszczonym wykresie można zauważyć, że jeśli mamy do wykonania zadanie trudne, to najlepiej je wykonywać przy niższym poziomie pobudzenia. Zadania łatwe wykonamy nawet przy wysokim poziomie pobudzenia.
istnieje krzywoliniowy związek między pobudzeniem emocjonalnym, a wykonaniem zadania. Inaczej: dla wykonania każdego zadania istnieje optymalny poziom pobudzenia, przy którym zadanie to jest wykonywane najlepiej. Zarówno niższy jak i wyższy poziom pobudzenia upośledza sprawność wykonania.
Na przykład, gdy jesteśmy słabo motywowani do znalezienia pracy, to szukamy jej nieskutecznie (niski poziom pobudzenia emocjonalnego i niski poziom wykonania). Jeśli jednak jesteśmy skrajnie motywowani, bardzo nam zależy i jesteśmy potężnie sfrustrowani, to nasze poszukiwania mogą być chaotyczne, a zachowanie na rozmowach kwalifikacyjnych nerwowe, co także zmniejsza szanse na powodzenie – czyli wykonanie zadania.
im trudniejsze jest zadanie, przed którym stoimy, tym niższy jest poziom optymalnego pobudzenia. Zadania łatwe są dobrze wykonane nawet wtedy, gdy poziom pobudzenia emocjonalnego jest bardzo wysoki, wykonywania zadań trudnych jest szybko upośledzane przez wysoki poziom pobudzenia.
Przykład: gdy goni mnie ogromny pies, będę szybciej uciekać niż wtedy, gdy goni mnie średni pies. Bieganie jest łatwym zadaniem, wysoki poziom pobudzenia podnosi wykonanie tego zadania. Gdy mam do rozwiązania zadanie matematyczne, z którym się wcześniej nie zetknąłem (trudne zadanie), to lepiej jeśli będę rozluźniony (niski poziom pobudzenia), stres szybko zmniejszy szanse na to, że dobrze je rozwiążę.
Muszę?
NIC NIE MUSZĘ! CHCĘ! ZAMIEŃ MUSZĘ NA CHCĘ, PRZECIEŻ LUBISZ ROBIĆ TO,CO CHCESZ!
Rozpisz cel używając zasady S.M.A.R.T(E.R.). Zrealizuj go w ciągu nadchodzącego tygodnia.
autor: Emilia Bożek
Program powstał w ramach projektu "Studencka Kawiarnia Możliwości - myślę więc jestem"
Projekt współfinansowany jest ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego.
Artykuł
Artykuł
Studenci i Doktoranci Uniwersytetu Śląskiego mogą korzystać z bezpłatnego wsparcia psychologicznego i poradnictwa w Centrum Obsługi Studenta.
Skontaktuj się ze specjalistami w następujących obszarach:
W celu ustalenia terminu indywidualnej konsultacji psychologicznej prosimy o kontakt drogą elektroniczną lub telefonicznie.
Więc Jestem! - Studencki serwis rozwoju tworzony przez Centrum Obsługi Studenta Uniwersytetu Śląskiego
